|
Het strandbeest
Theo Jansen, de Nederlandse kunstenaar uit Scheveningen, is vooral bekend om zijn indrukwekkende kinetische sculpturen die hij "Strandbeesten" noemt. Deze levensgrote, zelfbewegende constructies van PVC-buizen combineren op een unieke manier kunst en techniek. Sinds 1990 bouwt Jansen grote mechanismen die zelfstandig kunnen bewegen. Zijn strandbeesten lijken te wandelen langs het strand, aangedreven door de wind, en vormen een fascinerende samensmelting van verbeelding, natuur en techniek. Jansen zelf zegt over zijn werk: "De muren tussen kunst en techniek bestaan alleen in onze gedachten."
Al decennia zoekt Jansen naar nieuwe levensvormen, en zijn strandbeesten zijn het resultaat van die zoektocht. Regelmatig lopen ze langs de Haagse kustlijn, maar hun faam reikt veel verder: ze zijn wereldwijd te zien geweest en zijn onderwerp van talloze publicaties. Recent won Jansen de Haagse Cultuurprijs. Hij noemde het een grote eer om juist in zijn eigen stad, die zo verbonden is met de zee, erkenning te krijgen. Die erkenning krijgt nu een vervolg: een van zijn grootste strandbeesten, de Animaris Omnia van tien meter lang en drie meter hoog, krijgt een plek in de Tuinzaal van het Gemeentemuseum Den Haag.
Voor mij persoonlijk begint de ontmoeting met Jansen en zijn werk altijd bij mijn rondje het puntje. Dat begint bij mijn huis, richting de Watertoren, en van daar via het fiets- en wandelpad door de duinen richting Wassenaar. Na ongeveer een kilometer kom je bij een strandopgang met een bordje naaktstrand. Vanaf daar leidt een wandelpad omhoog naar de hoogste duin die het land beschermt. Vanaf dat punt kijk je uit over de zee. Een lange trap gaat omlaag naar het strand en de vloedlijn. Beneden aangekomen, aan de linkerkant, staat de enige strandtent van deze plek: “Het Puntje”. Naast deze tent heeft Theo Jansen al jaren zijn plek waar hij in de zomer zijn strandbeesten uitprobeert. Langs de vloedlijn wandel ik weer richting de boulevard en bij het Kurhaus ga ik terug naar huis. Tijdens dit rondje kan ik vaak zien hoe Jansen een deel van zijn beesten test, een fascinerend schouwspel dat je bijna doet vergeten dat het allemaal van PVC-buizen is gemaakt.
Hieronder staat een door mij gemaakte film waarin Theo Janssen een deel van zijn strandbeest uitprobeert.
English version
The Beach Beast
Theo Jansen, the Dutch artist from Scheveningen, is best known for his impressive kinetic sculptures, which he calls “Strandbeests.” These life-sized, self-propelling creations made from PVC pipes uniquely combine art and engineering. Since 1990, Jansen has been building large mechanisms capable of moving independently. His Strandbeests seem to walk along the beach, powered solely by the wind, forming a fascinating blend of imagination, nature, and technology. As Jansen himself says, “The walls between art and engineering exist only in our minds.”
For decades, Jansen has been searching for new forms of life, with his Strandbeests as the striking result. They regularly appear along the coast of The Hague, but their fame reaches far beyond: they have been exhibited worldwide and have inspired numerous publications. Recently, Jansen was awarded the Hague Culture Prize, an honor he described as especially meaningful in his own city, so closely tied to the sea. This recognition continues with one of his largest Strandbeests, the Animaris Omnia—ten meters long and three meters high—now taking a place in the Garden Hall of the Gemeentemuseum Den Haag.
For me, encountering Jansen’s work always begins with what I call my “round to the point.” I start from home, heading toward the Watertower, and then follow the cycling and walking path through the dunes toward Wassenaar. After about a kilometer, I reach a beach access point marked with a nudist beach sign. From there, a trail leads up to the highest dune, protecting the land, from which the sea unfolds before you. A long stairway descends to the beach and the waterline. At the bottom, to the left, stands the only beach café here: “Het Puntje.” Next to this café, Theo Jansen has had his spot for years, where he tests his Strandbeests during the summer. Walking along the waterline back toward the boulevard, I eventually reach the Kurhaus and return home. On these walks, it’s always captivating to see Jansen at work, testing part of his creatures—a mesmerizing sight that almost makes you forget they are entirely constructed from PVC pipes.
Below is a film I made myself, showing Theo Janssen testing part of his Strandbeest.
|